Μυσταγωγικός περίπατος στα ιστορικά εκκλησάκια της Πλάκας

 Φίλες μου,

Εάν γιορτάσετε την πασχαλιά στην πόλη μη χάσετε την ευκαιρία για έναν περίπατο στην Πλάκα τη Μεγάλη Παρασκευή, στα πανέμορφα, ιστορικά εκκλησάκια της. Aκολουθήστε τους επιτάφιους -με φόντο την Ακρόπολη ή κάτω από τη σκιά της- της Αγίας Αικατερίνης, το Μετόχι του Παναγίου Τάφου, του Αγίου Δημητρίου, του Αϊ-Γιώργη στον περίβολο του Μουσείου Ακρόπολης, του Αγίου Δημητρίου Λουμπαρδιάρη και της Αγίας Σοφίας στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου ακριβώς απέναντι από τον ιερό βράχο.

 

Τη Μ. Παρασκευή φίλες μου, όπως το έχουμε καθιερώσει εδώ και χρόνια, θα επαναλάβουμε το μυσταγωγικό περίπατό μας στα εκκλησάκια της Πλάκας, θα προσκυνήσουμε τους επιταφίους και θα μοιραστούμε μία μοναδική εμπειρία.

Την περίοδο της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και της επικράτησης του χριστιανισμού, δεκάδες εκκλησίες χτίστηκαν στο κέντρο της Αθήνας.
Οι περισσότερες οικοδομήθηκαν την περίοδο του 11ου αιώνα, που θεωρείται μια ειρηνική περίοδος για την Βυζαντινή αυτοκρατορία που ευνόησε την ανάπτυξη της Βυζαντινής τέχνης στην Αθήνα.
Ένας μεγάλος αριθμός από πέτρινους ναούς με κεραμικά στοιχεία και εντυπωσιακές τοιχογραφίες ανεγέρθηκε στα γραφικά δρομάκια της Πλάκας, κάτω από την Ακρόπολη.
Μερικοί χτίστηκαν σε οικόπεδα πλούσιων Αθηναίων πολιτών και μερικοί σε σημεία που παλαιότερα βρίσκονταν αρχαίοι ναοί.

 

Θα συναντηθούμε στις 3.30 στο ΜΕΤΡΟ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ για να ανηφορίσουμε και να ξεκινήσουμε το προσκύνημά μας από  τον πανέμορφο Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου. Βρίσκεται μέσα στο πρώην Στρατόπεδο Χοροφυλακής Μακρυγιάννη, στον ίδιο χώρο που στεγάζεται το Μουσείο της Ακροπόλεως (είσοδος από Δ. Αρεοπαγίτου) με θέα στον Παρθενώνα περιστοιχισμένος από λουλούδια και δέντρα, απλό, ατμοσφαιρικό χωρίς λαμπρούς φωτισμούς.

Μπορούμε να συνεχίσουμε την περιήγησή μας, διασχίζοντας την οδό Διονυσίου Αρεοπαγίτου  και ανηφορίζοντας στο πλακοστρωτο του Πικιώνη στο Λόφο του Φιλοπάππου για να προσκυνήσουμε στον Ι. Ν. του Αγίου Δημητρίου ΛΟΥΜΠΑΡΔΙΑΡΗ.

Ο ναός του Αγίου Δημητρίου Λουμπαρδιάρη είναι ένα πέτρινο παρεκκλήσι που βρίσκεται επί των οδών Διονυσίου Αρεοπαγίτου και Αποστόλου Παύλου μέσα στο λόφο του Φιλοπάππου. Το αρχικό οικοδόμημα ανάγεται τον 9ο αι. με πολλές παρεμβάσεις κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας. Ανακατασκευάστηκε από τον αρχιτέκτονα Πικιώνη το 1955, ο οποίος κόσμησε τους εξωτερικούς τοίχους του ναού με γεωμετρικά σχέδια, που συντέθηκαν από κεραμικά και κομμάτια μάρμαρο. Ο ναός πήρε το όνομα του από την παράδοση που αναφέρει, ότι παραμονή του Αγίου Δημητρίου στις 25 Οκτωβρίου 1658 ένας κεραυνός χτύπησε και σκότωσε τον Τούρκο Φρούραρχο Γιουσούφ Αγά, που ετοιμαζόταν να ανατινάξει με μια λουμπάρδα, δηλαδή κανόνι, τους Χριστιανούς που θα επισκέπτονταν την εκκλησία.

 

Θα συνεχίσουμε, κατευθυνόμενοι προς την  Αγία Αικατερίνη που βρίσκεται κοντά στο Μνημείο του Λυσικράτη στη συμβολή των οδών Γαλανού και Χαιρεφώντος και η κατασκευή της χρονολογείται στον 11ο - 12ο αι. Ο επιτάφιός της θεωρείται ένας από τους πιο όμορφους της Αθήνας. Λέγεται ότι εδώ εκκλησιαζόταν μετεπαναστατικά ο στρατηγός Μακρυγιάννης. Η μαρμάρινη Αγία Τράπεζα στηρίζεται σε ενεπίγραφο κομμάτι στύλου της κλασικής εποχής. Στη εκκλησία φυλάσσονται, τέλος, ιερά λείψανα που έφεραν πρόσφυγες από τη Μ. Ασία. Ως το 1839, πιθανόν, σωζόταν και παλαιά εικόνα με τον βίο της Αγίας Αικατερίνης. Στο προαύλιο σώζονται αρχαίοι κίονες και επιστύλιο.

Ο Ναός των Αγίων Αναργύρων ή όπως είναι γνωστότερος ως Μετόχι του Πανάγιου Τάφου, που βρίσκεται στα Αναφιώτικα στην συμβολή των οδών Ερεχθέως και Πρυτανείου. Eίναι ο πρώτος ναός που φτάνει το Άγιο Φως από τα Ιεροσόλυμα με ειδική πτήση το βράδυ της Ανάστασης και από εδώ διανείμεται σε όλες τις εκκλησίες της χώρας. Χρονολογείται στο πρώτο μισό του 16ου αιώνα και κτίστηκε από έναν γόνο πλούσιας οικογένειας , στη θέση αρχαίου ναού αφιερωμένου στη Θεά Αφροδίτη. Πρωτολειτούργησε ως γυναικείο μοναστήρι. Το κλίμα εδώ είναι ιδιαίτερα κατανυκτικό και πλήθος κόσμου συρρέει από κάθε γωνιά της πόλης καθ’ όλη τη διάρκεια της Μ. Εβδομάδας . Στη θέση που βρίσκεται, κατά την αρχαιότητα υπήρχε ο ναός της θεάς Αφροδίτης. . Κατά την πολιορκία των Ενετών υπέστη φθορές. Η αυλή του περιέχει ένα πηγάδι και αρκετά αρχαία , πολλά από τα οποία χρησιμοποιήθηκαν ως υλικά για την οικοδόμηση του ναού. Εκεί βρίσκονταν και οι τάφοι της αριστοκρατικής οικογένειας των Παλαιολόγων. 
 

Στο σημείο που βρίσκεται ο Άγιος Νικόλαος Ραγκαβάς (Πρυτανείου 1, κοντά στο τέρμα της οδού Επιχάρμου)θεωρούταν ως η πιο αριστοκρατική κατά τα Βυζαντινά χρόνια. Η εκκλησία πήρε το όνομά της, γιατί κτήτορές της ή ιδιοκτήτες της ήταν προφανώς μέλη της βυζαντινής οικογένειας Ραγκαβά, που είχε κωνσταντινουπολίτικο και αθηναϊκό κλάδο. Η παράδοση κάνει μάλιστα λόγο, πως κτήτορας μιας πρώτης εκκλησίας που ήταν στο ίδιο σημείο, είναι ο Θεοφύλακτος, γιος και συναυτοκράτορας του Μιχαήλ Α' του Ραγκαβέ (811-813). Μνημονεύεται πως η πρώτη καμπάνα που τοποθετήθηκε σε εκκλησία των Αθηνών, μετά την Απελευθέρωση, ήταν εκείνη του Αγίου Νικολάου του Ραγκαβά. Αυτή πρώτη και μοναδική σήμανε το Πάσχα του Απριλίου του 1833 και στην παράδοση της Αθήνας στις 24 Μαΐου 1833.

Δεν θα παραλείψουμε να ανάψουμε ένα κερί στον Άγιο Δημήτριο (Επιμενίδου 7), παρεκκλήσιο του Αγίου Νικολάου Ραγκαβά, που σύμφωνα με την παράδοση κτίστηκε γύρω στα 1600. Στην είσοδο της εκκλησίας, αριστερά, εντοιχισμένη πλάκα αναφέρει πως εδώ διακόνησε ο Αθανάσιος Διάκος.   

Θα ολοκληρώσουμε την περιήγησή μας, στη γωνιά των οδών Θρασυβούλου και Αλιμπέρτη , όπου βρίσκεται ο ναός της της Παναγίας της Χρυσοκαστριώτισσας , η οποία φιλοξενούσε την χρυσή εικόνα Παναγία της Αθηνιώτισσας, που βρισκόταν παλαιότερα στον ναό που χτίστηκε μέσα στον Παρθενώνα. Εκεί κατά την αρχαιότητα ήταν ο ναός της θεάς Εστίας.
 





Σας περιμένω !!! Ενημερώστε με μόνο  σας παρακαλώ για τη συμμετοχή σας !!!

Κλαυδία