Γνωριμία με τα κεντημένα ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

Επικοινωνήστε μαζί μας για Σεμινάρια Σταυροβελονιάς , σύνθεσης Δειγματολογίων και διάθεσης πολλών σχεδίων μετρητού κεντήματος !!! Με χαρά θα λύσουμε κάθε απορία σας και θα σας βοηθήσουμε να δημιουργήσετε τα δικά σας μοναδικά εργόχειρα !!!

 Αυτά τα ιδιαίτερα εργόχειρα, εμφανίζονται αρχικά στη Γαλλία περί τον 11 αιώνα, κεντημένα με σταυροβελονιά επάνω σε ένα μακρόστενο κομμάτι λινού υφάσματος, με λινές, μάλλινες, ή μεταξωτές κλωστές, βαμμένες με φυτικές

Βαφές, γι΄αυτό και τα χρώματά τους, είναι πολύ αχνά.

 

Ονομάζονται   marquoirs/σημειωματάρια  στη Γαλλία , ενώ

στις Αγγλοσαξωνικές χώρες ονομάζονται samplers / δειγματολόγια και αποτελούσαν τον κυριότερο τρόπο εκπαίδευσης των κοριτσιών, στο σπίτι ή σε μοναστήρια, όπου διδάσκονται γραφή και ανάγνωση μέσω της διδασκαλίας του μετρητού κεντήματος, που συμπεριλαμβάνει την εκμάθηση του αλφαβήτου, μέτρημα , συνδυασμό χρωμάτων, δημιουργία μοτίβων κλπ

.Οι εκπαιδευόμενες ήτανε κορίτσια ηλικίας 5-12 ετών, κόρες ευγενών ή πλουσίων αστών και εμπόρων, γιατί ήτανε οι μόνες που είχανε ευχέρεια χρόνου και τη δυνατότητα αγοράς των πανάκριβων υλικών όπως το λινό ύφασμα και οι κλωστές, εξ άλλου τα ρούχα των απλών πολιτών και χωρικών ήτανε απλά και αυστηρά, δεν είχανε στολίδια, τα κεντήματα και οι δαντέλλες, ήτανε καθαρά προνόμιο της αριστοκρατίας  και χρησιμοποιούντο κατά κόρον από την εκκλησία. Τα παραδοσιακά σχέδια περνούσαν από γενιά σε γενιά, από μητέρα σε κόρη ενώ τα πρώτα βιβλία σχεδίων χρονολογούνται από το 1523 και το 1597.

Τα δειγματολόγια περιλάμβαναν ένα ή περισσότερα Αλφάβητα, τα οποία χρησίμευαν κυρίως για το μαρκάρισμα των ασπρορούχων της προίκας κάθε κοπέλας, για πρακτικούς λόγους (τα ασπρόρουχα, σεντόνια, τραπεζομάντιλα κλπ πλένονταν δύο φορές το χρόνο σε κοινές πλύσεις και το μαρκάρισμα βοηθούσε στο ξεχώρισμά τους) ενώ πολλές φορές περιλαμβάνανε ρητά, στίχους, προσευχές και αφιερώσεις. Στο δειγματολόγιο υπάρχει συνήθως το όνομα και το επίθετο της κεντήστρας, η ημερομηνία της γέννησής της, το σχολείο της ή η περιοχή της διαμονής της και η χρονολογία που πραγματοποιήθηκε το εργόχειρο και πιο σπάνια, άλλες σημαντικές ημερομηνίες, όπως γέννησης, γάμου κλπ

Τα νεαρά κορίτσια μάθαιναν τις διάφορες βελονιές ( γαζί, πισωβελονιά, πλακέ, ροκοκό) και κυρίως τη σταυροβελονιά που αποτελεί τη βασική βελονιά των δειγματολογίων, αν και είναι ανατολικής προέλευσης (μάλλον από την Κίνα) χρησιμοποιώντας ένα μικρό ορθογώνιο κομμάτι λινού υφάσματος 20 Χ 30 περίπου, όπου απεικόνιζαν διάφορα μοτίβα, γιρλάντες, θρησκευτικά θέματα (σταυρό, εστεμμένη καρδιά, τον αμνό του θεού, τον Αδάμ και την Εύα, το δένδρο της ζωής) κλπ ενώ αργότερα προστέθηκαν πιο σύνθετα διακοσμητικά μοτίβα (πουλιά, άνθη, καρποί, στεφάνια, πλαισιωμένα από γιρλάντες λουλουδιών, μαιάνδρους και άλλα γεωμετρικά περιγράμματα) εμπλουτισμένα με σύμβολα φιλίας, προστασίας, εξουσίας, γονιμότητας, ευημερίας, αφθονίας κ.ά.

Τον 17 αιώνα, η χρήση βιομηχανοποιημένων χημικών βαφών, έφερε την « έκρηξη» του κόκκινου χρώματος το οποίο αντιπροσωπεύει το χρώμα της ζωής, είναι ζωηρό, σταθερό και ανθεκτικό στις πλύσεις γι΄αυτό και από την εποχή αυτή εμφανίζονται πολλά μονόχρωμα δείγματα σε ζωηρό κόκκινο χρώμα (DMC 321)

Η ιδιαίτερη αγάπη μας για τα κεντημένα Δειγματολόγια έγινε η αιτία να θέλουμε να μοιραστούμε με όσες το δυνατόν περισσότερες κεντήστρες την ιδέα μας, να αναζητήσουμε, να ανακαλύψουμε και να μελετήσουμε τα παλαιά Δειγματολόγια που βρίσκονται στα Μουσεία μας, ελάχιστα είναι η αλήθεια σε σύγκριση με αυτά του εξωτερικού, ή βρίσκονται φυλαγμένα σε συρτάρια, μπαούλα, σεντούκια και  να δημιουργήσουμε αντίγραφα ή νέα, με εντελώς προσωπική μας πρωτότυπη σύνθεση , με ελληνικά γράμματα, αλφάβητα, αριθμούς, φράσεις, στίχους, προσευχές, μαντινάδες, πλαισιωμένα με μοτίβα της λαϊκής μας παράδοσης κλπ  πρώτα από όλα για δική μας ευχαρίστηση και κατά δεύτερο , με απώτερο σκοπό κάποια στιγμή στο μέλλον, εφ΄όσον δημιουργηθούνε αρκετά έργα, από πολλούς δημιουργούς ευελπιστούμε, ονειρευόμαστε να πραγματοποιηθεί μία έκθεση, μία έκδοση, κάτι σχετικό τέλος πάντων….

΄Οσες φίλες λοιπόν έχετε την εξαιρετική τύχη, να έχετε στην κατοχή σας, ένα παλαιό αυθεντικό Δειγματολόγιο, σας παρακαλούμε θερμά φωτογραφίστε το και στείλτε μας μία ευκρινή φωτογραφία του μαζί με όσες περισσότερες πληροφορίες έχετε για το συγκεκριμένο εργόχειρο, όσες πάλι έχετε τη διάθεση να κεντήσετε ένα  ή περισσότερα Δειγματολόγια, ελάτε στην παρέα μας !!!Θέλουμε να μοιραστούμε με όσο το δυνατόν περισσότερες κεντήστρες αυτή την εμπειρία, εννοείται ότι θα υπάρχει αλληλοβοήθεια, ανταλλαγή σχεδίων, μοτίβων, ιδεών, τεχνογνωσίας κλπ…

 

Από σήμερα λοιπόν 1^η Δεκεμβρίου 2014 και για όσο χρόνο χρειαστεί, περιμένουμε τις συμμετοχές σας, φωτογραφίες αυθεντικών Δειγματολογίων ή φωτογραφίες Δειγματολογίων που έχετε δημιουργήσει εσείς, σε οποιοδήποτε χρώμα, συνδυασμό χρωμάτων και μέγεθος .

Τα Δειγματολόγιό σας, κεντημένα με σταυροβελονιά ή άλλες βελονιές, (ανεβατή, γαζί, σταυροπούντι, κλπ) καλό θα είναι να είναι εμπνευσμένα από παραδοσιακά μοτίβα και να συμπεριλαμβάνουν γραμματοσειρές του ελληνικού αλφαβήτου, παροιμίες, προσευχές, στίχους, λέξεις κλπ  Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας για οποιαδήποτε πρόσθετη πληροφορία, επιλογή υφάσματος, σχεδίου, γραμματοσειρών κλπ...σε προσεχείς αναρτήσεις θα δώσουμε σχέδια καθώς και ερμηνείες των συμβόλων...

 Για να ευχηθώ καλό Μήνα και το Καλό ξεκίνημα σ΄αυτή τη Σταυροφορία, σας παρουσιάζω την τελευταία δημιουργία μου , ένα μονόχρωμο Δειγματολόγιο με τίτλο :«Οι δύο καλοκυράδες» κεντημένο σε «σχολικό καμβά» με κοτόν περλέ χρώματος Μπορντώ.

Η έμπνευσή μου βασίστηκε στα λαογραφικά στοιχεία  του τόπου που γεννήθηκα και ζώ, κάτω από την Ακρόπολη, δίπλα στο λόφο της Πνύκας, των Μουσών, των Νυμφών (Φιλοπάππου)…

*Πίτα με μέλι πρόσφεραν οι ανύπαντρες κοπέλες για να καλοπιάσουν τις Μοίρες ή Καλοκυράδες, που κατά τη λαϊκή παράδοση ζούσαν στους λόφους και στα σπήλαια, ώστε να καλοπαντρευτούν. Συνήθεια που διατηρήθηκε μέσα στους αιώνες από την αρχαιότητα, όταν οι Ελληνίδες έκαναν θυσία με μέλι στις Νύμφες για τους ίδιους ακριβώς λόγους, δηλαδή να προσελκύσουν τα πνεύματα της φύσης, αυτούς τους "ελάσσονες αγγέλους" που λέει ο Διονύσιος και που τα παλιά τα χρόνια ονόμαζαν νεράιδες ή καλοκυράδες.  Εκεί όπου, όχι πολύ καιρό πριν, κυριαρχούσε στην αντίληψη των απλών ανθρώπων η πεποίθηση ότι υπήρχαν νεράιδες, αλλά και δυνάμεις ικανές να αλλάξουν τη ζωή τους.

Στου Φιλοπάππου , τα νεότερα χρόνια λατρεύονταν οι Καλοκυράδες -η άλλη ονομασία των Μοιρών- από κοπέλες που τραγουδούσαν άσματα με μυστηριώδη φωνή, προσπαθώντας από κάποιο οιωνό να μαντέψουν το όνομα του μέλλοντος συζύγου τους. 'Αλλη μια παράδοση, που συνδέεται με πανάρχαιες συνήθειες καθώς, σύμφωνα με τους ειδικούς, η επωδή που διασώζεται απηχεί στίχους του ορφικού ύμνου.